“Toplama ya da havuzlama” terimi, enerji sisteminde faaliyet gösteren tüketiciler, üreticiler, dağıtık enerji kaynakları gibi oyuncuların enerji piyasalarında gerçekleştirecekleri eylemlerde tek bir varlık olarak hareket edebilmeleri için bir araya getirilmeleri ve gruplandırılmaları anlamına gelmektedir. Toplama eyleminin tanımı, uygulama esnasında toplayıcıların gerçekleştirebileceği rolleri ve etkinlikleri tanımlayan düzenlemelere bağlı olarak sınırlandırılabilir veya genişletilebilir.
Toplama ya da havuzlama eylemi, toplama ya da havuzlama yapan kuruluşlar ya da şirketler tarafından gerçekleştirilir. Bu yazıda, toplama veya havuzlama eylemi yalnızca “talep tarafı kaynaklarına” ilişkin incelenecektir. Talep tarafı kaynaklarına ilişkin toplama ya da havuzlama işlemini gerçekleştiren kuruluşlar ya da şirketler “talep toplayıcı” terimi ile nitelendirilmektedir.
Talep Toplayıcı, sistem işletmecisi ve tüketici arasında bir enerji yöneticisi olarak hareket etmektedir. Bu terim, talep yönetimi hususunda uzmanlaşmış şirketler için kullanılmaktadır. Talep toplayıcılar, talep tarafı katılımı hizmetinin gerçekleştirilebilmesi için kilit bir oyuncu olarak kabul edilmektedir. Zira bireysel (endüstriyel, ticari veya konut) tüketicilerin esnekliklerini belirler, esnekliklerini belirli bir fiyat karşılığında anlaşmalar toplar, teknolojik altyapıyı kurar ve talep edildiğinde portföyünden talep tarafı katılımı hizmetinin en kısa sürede yerine getirilmesini sağlar. Bir anlamda talep tarafı katılımı programlarına katılmak isteyen tüketiciler ile İletim Sistem İşletmecisi (TSO), Dengeden Sorumlu Taraf (BRP) veya Dağıtım Sistem Operatörü (DSO) arasında güvenli bir köprü görevi görürler.
Basit bir örnek ile süreci açıklayacak olursak, talep toplayıcılar esnekliklerinden gelir elde etmek isteyen müşterilere ulaşır, incelemelerde bulunarak esnek yüklerini belirler, hizmet için belirlenen ücret ile anlaşmalar yapar ve bir portföy oluşturur. Sistem operatörü talep tarafı katılımı hizmetine ihtiyaç duyduğunda talep toplayıcı şirkete ulaşır. Talep toplayıcı şirket, portföyünde bulunan ve ilgili saatlerde tüketimini düşebilecek ya da kaydırabilecek müşterileri belirleyerek hizmetin gerçekleştirileceğine dair bilgilendirmede bulunur ve sistem operatörüne hazır olduğunu bildirir. İlgili hizmet sağlandığında, yük düşülen tüketimin sistemde yarattığı değere göre ödeme alır ve bu ödemeyi hizmete katılan müşterilere yüklerine göre pay eder.
Talep Toplayıcılar Talep Tarafı Katılımı İçin Neden Önemlidir?
Talep toplayıcılar, elektrik piyasalarında yeni bir rolü temsil etmektedir. Çoğu tüketici, düşük yük kapasiteleri nedeniyle enerji piyasalarında doğrudan ticaret yapma imkanına sahip olamamaktadır. Bu nedenle piyasalara katılmalarına yardımcı olacak bir toplayıcının hizmetine ihtiyaç duyarlar. Toplayıcılar, farklı özellikteki birçok farklı yükü bir araya toplar ve havuzlama faaliyetinin bir parçası olarak her yük için yedekleme hizmeti sağlarlar. Bu yedekleme, hizmetin yerine getirilmesine ilişkin güvenliği üst düzeye çıkarır ve hem katılımcılar hem de sistem için riski minimuma indirir.
Tüketicilerin yüklerini bir araya getirme faaliyetinin özel yetkinlik gerektiğinin farkına varılması önemlidir. Zira fanlar, elektrikli ısıtma ve soğutma, su kazanları, öğütücüler, su pompaları, dondurucular gibi birbirinden farklı yükler ile piyasadaki gereksinimleri eşleştirmek önemli bir sektör bilgisini gerektirecektir. Tüketiciler genellikle kendi esneklik potansiyellerini bilmemekte ve uzman desteğine ihtiyaç duymaktadır.
Ek olarak, talep toplayıcılar, müşterileri fiziksel olarak birbirine bağlamak ve yüklerini havuzlarına entegre etmek için teknik beceriye sahip olmalıdırlar. Bu faaliyetler, karmaşık bir iletişim altyapısı (donanım ve yazılım) ve farklı özelliklere sahip çok çeşitli yüklerle başa çıkabilen merkezi bir BT sistemi gerektirmektedir.
Talep toplayıcıların önemi, güvenlik ve garanti hususunda da öne çıkmaktadır. Zira talep tarafı katılımı kaynakları, enerji üretim kaynaklarının güvenirliğine eşdeğer olmalıdır. Bu güvenirliğin sağlanması için toplama ya da havuzlama eylemi gerçekleştirilmektedir. Toplanan talep kaynakları, sistem operatörüne tek bir kaynak olarak iletilir. Tek bir kaynak olmasına karşın çok çeşitli portföyden oluşmasıyla sistem operatörüne çeşitlilik sunar (yani, tek bir büyük kaynaktan birçok küçük yük). Bu da hizmeti yerine getireceğine dair taahhüt veren tüketiciler eylemi gerçekleştiremese de talep tarafı katılımı programının uygulanamama riskini sıfıra indirir.
Talep Tarafı Katılımı, Talep Toplayıcılar Olmadan Sağlıklı Gerçekleştirilmemiştir
Bağımsız talep toplayıcıların rolünün açıklığa kavuşturulması ve yönetmelikte piyasa katılımcısı olarak tanımlanması önemlidir. Tüketici merkezli hizmetler etrafında gelişen Pazar rekabetinin sağlıklı büyümesi, buna bağlıdır. Örneğin, Talep Tarafı Katılımıyla ilgili hazırlanan PJM Piyasa Aktivitesi Raporu (Haziran 2015'ten itibaren)’na göre, PJM’deki Talep Tarafı kapasitesinin %82’sinin bağımsız talep toplayıcılar tarafından verildiği gösterilmiştir. Bu eğilim, özellikle mesken kullanıcılarının da talep tarafı katılımına erişimi olduğu ülkelerde ciddi miktarda artış göstermiştir.
Bağımsız toplayıcıların rekabeti olmadan, dünyadaki hiçbir piyasa henüz herhangi bir önemli Talep Yanıtı katılımı programı yürütememiştir. Bunun en önemli nedeni, bir toplayıcının yalnızca müşterileri başarılı olduğunda ve Talep Yanıtı'ndan yararlandığında başarılı olabilmesidir. Bu, perakendecilerin toplama hizmetleri sağlayamayacağı anlamına gelmez, sadece Talep Katılımının tüm işi olduğu bir piyasa katılımcısına olan ihtiyacın bir göstergesidir. Bu, tüketiciler için Talep Katılımı hizmetlerine yönelik rekabeti artırır.
Bağımsız Talep Toplayıcı Olarak Energy Pool
2009 yılından bu yana Talep Tarafı Katılımı üzerinde uzmanlaşan Energy Pool, Avrupa’nın en büyük talep toplayıcısıdır. 2013 yılından bu yana desteklediğimiz, kimya sektöründe yer alan bir müşterimiz, ilk ulusal ağ dengeleme sistemi rezervine katılan ilk Fransız sanayici unvanına sahiptir. 10 yıllık deneyimimiz ile talep tarafına ilişkin tüm işlemlerin “gerçek hayattaki operasyonel ihiyaçları” karşılayacak şekilde gerçekleştirilmesini sağlamaktayız. Çelik, maden, çimento, kağıt fabrikası, dökümhane, alışveriş merkezleri gibi çeşitli sektörlerdeki tüketicilerin elektriksel esnekliğini ve giderek daha fazla küçük sanayinin esnekliklerini havuzumuzda toplayarak işletiyoruz.
Müşterilerimizin esneklik kaynaklarını belirleyerek, akıllı bir kutu olan DR Box sayesinde onlarla iletişim kurabilir, ölçüm alabilir bilgi toplayabilir, analizler yapabilir ve tüketim için planlamalar iletebiliriz. Farklı segmentlerde bulunan müşterilerimizin ihtiyaçlarına göre geliştirdiğimiz Everest DERMS yazılımımız ile hem müşterilerimiz hem de talep katılımı programlarının güvenirliğini sağlamaktayız. Yazılımımız “hızlı yanıt” kabiliyeti ile en küçük değişikliklere de adapte olabilecek şekilde tasarlanmıştır.
コメント